Σήμερα το Europa League αποτελεί ένα θεσμό δευτερεύουσας σημασίας ιδίως για τις μεγάλες ομάδες. Κάποτε όμως ο προκάτοχός του, το Κύπελλο UEFA, αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο για τη μεταμόρφωση της Borussia Dortmund από μια απλά καλή ομάδα στη Γερμανία σε ένα παγκόσμιο μεγαθήριο. Με αφορμή τη φετινή συμμετοχή της BVB στο Europa League, το dortmund.gr κάνει μια αναδρομή στη λαμπρή ιστορία της ομάδας στο θεσμό.

Η πρώτη παρουσία της Borussia ήταν τη σεζόν 1965-66 στο Κύπελλο Εκθέσεων, όπως ονομαζόταν το UEFA μέχρι το 1971. Ο απολογισμός φτωχικός. Μία πρόκριση επί της Bordeaux στον πρώτο γύρο και αποκλεισμός με διασυρμό από τη Manchester United στη συνέχεια. Τη επόμενη χρονιά ήρθε η κατάκτηση του τροπαίου σε έναν άλλο ευρωπαϊκό θεσμό, το Κύπελλο Κυπελλούχων, και μετά 20 «πέτρινα» χρόνια με μόλις μία ευρωπαϊκή παρουσία, τη σεζόν 82-83 και πρώορο αποκλεισμό από τους Rangers. Μετά τα μισά της δεκαετίας του ’80, η Borussia έχει αρχίσει να επιστρέφει στο ρυθμό των επιτυχιών και το 1987-88 φτάνει μια ανάσα από τα προημιτελικά του UEFA. Τερματικός σταθμός αποτέλεσε η Club Brugge σε ένα μνημειώδες ματς στο Βέλγιο, όπου η Borussia δεν κατάφερε να υπερασπιστεί το 3-0 (video) του πρώτου αγώνα και ηττήθηκε με 5-0 στην παράταση.

Οι μεγάλες επιτυχίες των 90s

Στις αρχές της δεκαετίες του ’90 το UEFA ήταν ένας θεσμός εξαιρετικά ελκυστικός για τις μεγάλες ομάδες. Στο Κύπελλο Πρωταθλητριών αγωνίζονταν ακόμη μόνο οι πρωταθλητές, οπότε στο UEFA αγωνίζονταν επίσης μεγαθήρια. Επιπλέον, η διαφορά των εσόδων μεταξύ Πρωταθλητριών και UEFA ήταν μικρή.

H Borussia διέθετε ένα αξιόμαχο σύνολο, που έγινε ακόμη καλύτερο με την έλευση του ανερχόμενου τότε προπονητή Ottmar Hitzfeld, που κατάφερε με ελάχιστα χρήματα να βγάλει την ομάδα 2η τη σεζόν 1991-92. Η εκτίναξη ήρθε την επόμενη χρονιά. Αποκλείοντας ομάδες όπως η Celtic, η Zaragoza, η Roma και η Auxerre (με ήρωα στα πέναλτι τον Stefan Klos), η BVB φτάνει μέχρι τον (διπλό) τελικό. Ανυπέρβλητος αντίπαλος στον τελικό η Juventus, με ρόστερ που τρομάζει (μεταξύ άλλων Vialli, Dino και Roberto Baggio, Antonio Conte και οι μετέπειτα δικοί μας Andreas Möller και Jürgen Kohler) και μοιραία η ομάδα μας έμεινε με την παρηγοριά της φιναλίστ, χάνοντας με 3-1 στη Γερμανία και 3-0 στο Τορίνο (video).

Τη σεζόν 1993-94 η κληρωτίδα χαμογελά στην Borussia με εύκολους αντιπάλους μέχρι τα προημιτελικά όπου περιμένει η πολύ δυνατή Inter. Η BVB προηγείται με 0-2 με γκολ του 18χρονου τότε Lars Ricken και έχει δοκάρι με τον Sammer για το 0-3 που θα της έδινε την πρόκριση. Τελικά οι Ιταλοί μειώνουν λίγο πριν το φινάλε σε 1-2 και συνεχίζουν μέχρι την κατάκτηση του τροπαίου (video).

Η πρόκριση στα πέναλτι στον ημιτελικό το 92-93 κόντρα στην Auxerre σε video:

Οι τιτανομαχίες με τη Juventus

Η χρονιά 1994-95 είναι ένα κεφάλαιο από μόνη της. Η Borussia έχει μία από τις καλύτερες ομάδες όλων των εποχών (και παίρνει το πρωτάθλημα εκείνη τη χρονιά στην Bundesliga). Στο UEFA εκείνης της σεζόν συμμετέχουν πολλές ομάδες που θα μπορούσαν κάλλιστα να πρωταγωνιστήσουν στο Champions League. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Borussia φτάνει στα ημιτελικά αποκλείοντας τη δευτεραθλήτρια Ισπανίας, Deportivo La Coruna και τη δευτεραθλήτρια Ιταλίας, Lazio (video), αμφότερες με δραματικό τρόπο. Ειδικά η ρεβάνς με τους Ισπανούς ήταν το πιο συναρπαστικό ευρωπαϊκό ματς στο Westfalenstadion μέχρι να γίνει το «πρόσφατο» με τη Malaga. Η πρόκριση κρίνεται στην παράταση. Με τέσσερα λεπτά να απομένουν και τους παίκτες να παραπατάνε στο γήπεδο από την κούραση, η Borussia χρειάζεται δύο γκολ για την πρόκριση. Τα βρίσκει στο 116’ με τον Riedle και στο 119’ με τον Ricken και το γήπεδο κοντεύει να γκρεμιστεί. Στα προημιτελικά ακριβώς ίδια η εικόνα με Lazio. Ηττα με 1-0 στο πρώτο ματς στη Ρώμη και 1-0 στον επαναληπτικό στο «Westfalen», μόνο που εδώ δεν χρειάστηκε παράταση. Το «χρυσό» 2-0 ήρθε στο 90ο λεπτό με κεφαλιά του Riedle.

Στον ημιτελικό η ώρα της τιτανομαχίας. To Dortmund-Juventus θα μπορούσε κάλλιστα να ήταν και ο τελικός του Champions League εκείνη τη σεζόν. Η Juventus είχε ουσιαστικά εξασφαλίσει το πρωτάθλημα στην Ιταλία (μακράν κορυφαίο εκείνη την εποχή στην Ευρώπη) και ήταν το μεγάλο φαβορί, την ώρα που η Borussia είχε χάσει με τραυματισμό τον σκόρερ Chapuisat. Μετά από μαγική εμφάνιση στον πρώτο ημιτελικό στην Ιταλία, η BVB είναι μια ανάσα από τη νίκη, καθώς προηγείται με 1-2 μέχρι το 87’. Ο Jürgen Kohler στην τελευταία του χρονιά στη Juventus, προτού μεταπηδήσει στη Βεστφαλία, «πληγώνει» τη μελλοντική του ομάδα ισοφαρίζοντας σε 2-2 στο 88ο λεπτό (video). Παρά το θετικό σκορ, η Borussia παρουσιάζεται «σφιγμένη» στη ρεβάνς, χάνει με 1-2 στο Westfalenstadion και αποκλείεται από τον τελικό (video).

Τα υψηλά έσοδα από τις ευρωπαϊκές παρουσίες αυτών των ετών βοήθησαν σημαντικά στο να επαναπατρίσει από το καμπιονάτο η Borussia κορυφαίους Γερμανούς διεθνείς όπως ο Sammer (Inter, 1993), o Reuter (Juventus, 1992), o Möller (Juventus, 1994), o Riedle (Lazio, 1993) και ο Kohler (Juventus, 1995), οι οποίοι αποτέλεσαν τον βασικό κόρμο για την κατάκτηση των δύο πρωταθλημάτων (1995, 96) και φυσικά την κορωνίδα των επιτυχιών, το Champions League του 1997.

Η Borussia επιστρέφει στο Κύπελλο UEFA τη χρονιά 1999-2000, έχοντας αποκλειστεί ως 3η –όπως και φέτος- στους ομίλους του Champions League. Εκει αποκλείεται εύκολα στη φάση των «16» από τη Galatasaray, που είχε στο πλευρό της 30.000 (!) Τούρκους στο πρώτο ματς στο Westfalen και φτάνει μέχρι την κατάκτηση του τίτλου. Ηταν μια γενικά πολύ κακή χρονιά και η πρώτη μετά από πολλά χρόνια που η ομάδα πάλεψε για την παραμονή στην Bundesliga.

Το άγγιξε το 2002

Τη χρονιά 2001-02 η Borussia με το τρίγωνο Amoroso-Rosicky-Koller βρίσκεται στα ημιτελικά του UEFA, χωρίς να εντυπωσιάσει με την παρουσία της. Εχοντας αποκλειστεί ως 3η πάλι στους ομίλους τους Champions League, έδωσε βάρος στο πρωτάθλημα, το οποίο κατέκτησε κιολας με δραματικό τρόπο στις τελευταίες αγωνιστικές. Οι μάχες όμως στα ημιτελικά του UEFA κόντρα στη Milan των Shevchenko, Inzaghi, Pirlo, Maldini, Gattuso, Rui Costa, Serginho (την επόμενη χρονιά πήρε το Champions League) ήταν εντυπωσιακές. Ειδικά το 4-0 του πρώτου αγώνα στο Westfalenstadion και η μαγική βραδιά του Amoroso (χατ-τρικ και δωρεάν διανομή σακούλας) έχουν μείνει στην ιστορία. Όλοι είχαν χαρακτηριστεί τον ημιτελικό ως πρόωρο τελικό. Όμως στον τελικό περιμένει η Feyenoord, παίζοντας ουσιαστικά εντός έδρας στο De Kuip. Η BVB μένει με 10 παίκτες πολύ νωρίς (31’), αλλά παλεύει μέχρι τέλους, χάνοντας τελικά πολύ δύσκολα με 3-2 και παράλληλα την πιο καλή ευκαιρία που είχε για να σηκώσει το τρόπαιο (video).

Η ομάδα που χτίστηκε το 2002 είχε «πήλινα πόδια», καθώς έγιναν σπατάλες στις μεταγραφές και σε συνδυασμό με αγωνιστικές αποτυχίες επήλθε σχεδόν η διάλυση του συλλόγου το 2005. Εύλογα ήταν εξαιρετικά αποτυχημένες και οι παρουσίες στο Europa League τις χρονιές 2003-04, 2008-09 και 2010-11 (αν και την τελευταία εξ αυτών η Borussia διέθετε πολύ καλή ομάδα που εν τέλει κατέκτησε την Bundesliga).

Η πιο πρόσφατη παρουσία της ομάδας στο θεσμό, ως Europa League πλέον, ήταν τη σεζόν 2015-16, όπου το εξαιρετικό σύνολο του Thomas Tuchel αδίκησε τον εαυτό του. Μετά από μια πρόκριση στο ρελαντί στους ομίλους, φόρτσαρε στα νοκ-άουτ αποκλείοντας με δύο νίκες τις Tottenham και Porto και απέχοντας μερικά λεπτά από τα ημιτελικά στο ζευγάρι με τη Liverpool. Σε ένα απίστευτο ματς στο Anfield η Borussia πραγματοποιούσε για 65 λεπτά ένα από τα κορυφαία ευρωπαϊκά ματς της ιστορίας της και προηγούνταν με το άνετο 1-3, αλλά στο τελευταίο κομμάτι του αγώνα κατέρρευσε και ηττήθηκε με 4-3, χάνοντας στις καθυστερήσεις μία σχεδόν βέβαιη πρόκριση.